Co to jest odpowiedzialność deliktowa?

Prawo deliktowe jest zbiorem prawa, które zajmuje się obrażeniami i zapewnia ofiarom środki prawne, aby uzyskać odszkodowanie za te obrażenia. Odpowiedzialność deliktowa odnosi się do odpowiedzialności osoby lub podmiotu za spowodowane obrażenia. Jurysdykcje na całym świecie różnią się pod względem podejścia do odpowiedzialności deliktowej; istnieją jednak pewne cechy wspólne. W większości jurysdykcji odpowiedzialność deliktowa może wynikać z odpowiedzialności ścisłej, umyślnego działania lub zaniedbania. Sprawy związane z wypadkami samochodowymi są najszerzej rozpoznawanym rodzajem spraw dotyczących odpowiedzialności deliktowej, chociaż inne przykłady obejmują sprawy dotyczące odpowiedzialności za produkt, błędy w sztuce zawodowej i sprawy dotyczące obrażeń w miejscu pracy.

Osoba lub jednostka, która popełnia czyn niedozwolony, nazywana jest sprawcą czynu niedozwolonego. Sprawca czynu niedozwolonego może zostać pociągnięty do odpowiedzialności na podstawie czynu zabronionego na zasadzie ścisłej odpowiedzialności. Ścisła odpowiedzialność nie dotyczy intencji sprawcy czynu niedozwolonego ani żadnych środków ostrożności, które ten sprawca podjął w celu zapobieżenia szkodzie. Ścisła odpowiedzialność oznacza, że ​​gdy działania lub zaniechania sprawcy czynów niedozwolonych spowodowały szkodę powoda, wówczas ponosi on odpowiedzialność i powód ma prawo do odszkodowania. Urazy po ugryzieniu przez niektóre rasy psów są często uważane za czyny niedozwolone ze względu na niebezpieczną naturę niektórych ras psów.

Na drugim końcu spektrum znajdują się delikty celowe. Jak sama nazwa wskazuje, delikt umyślny to działanie lub zaniechanie, które zostało popełnione umyślnie przez sprawcę czynu niedozwolonego. Bateria jest często uważana za celowy delikt. Chociaż pobicie może być również uznane za przestępstwo karne, w wielu systemach prawnych pozew cywilny o umyślne pobicie może być również wniesiony przeciwko osobie, która popełniła pobicie.

Zdecydowana większość odpowiedzialności deliktowej to jednak odpowiedzialność z tytułu zaniedbań. Zaniedbanie zwykle wymaga od powoda przedstawienia czterech elementów, aby być uprawnionym do odszkodowania za odniesione obrażenia. Należy wykazać obowiązek staranności ze strony sprawcy czynu niedozwolonego wobec powoda, a także naruszenie tego obowiązku staranności. Powód musi również udowodnić, że zachowanie sprawcy czynu niedozwolonego spowodowało jego obrażenia i musi przedstawić dowody szkód lub obrażeń.

Urazy w sprawie odpowiedzialności deliktowej nie zawsze ograniczają się do obrażeń fizycznych. Urazy finansowe, urazy emocjonalne i szkody majątkowe mogą również podlegać odszkodowaniu w przypadku obrażeń. Rodzaj odszkodowania, do którego uprawniony jest powód, będzie zależał od jurysdykcji, w której toczy się sprawa. Powodowi przysługuje zawsze odszkodowanie rzeczywiste – często określane jako szkoda specjalna lub szkoda majątkowa – stanowiące rzeczywiste koszty poniesione przez powoda w wyniku postępowania sprawcy czynu niedozwolonego. Powód może być również uprawniony do odszkodowania za ciężkie, które obejmuje zadośćuczynienie za urazy emocjonalne, lub do odszkodowania karnego, które ma na celu ukaranie sprawcy czynu niedozwolonego za jego czyny.