Czym jest starożytna filozofia?

Filozofia starożytna odnosi się do szerokiego okresu historycznego, w którym powstały i zdefiniowane zostały podstawowe pojęcia wielu współczesnych filozofii. W kulturze zachodniej filozofia antyczna zwykle odwołuje się do teorii z okresu grecko-rzymskiego datowanego na okres od V wieku p.n.e. do IV wieku n.e. W historii Wschodu starożytna filozofia obejmuje mniej więcej ten sam okres, ale obejmuje o wiele więcej szkół myślenia, w tym początki buddyzmu zen, konfucjanizmu, taoizmu, indyjskich Wed i jogosutr. Filozofia starożytna jest nadal studiowana, ponieważ większość nowoczesnych metod myśli filozoficznej nadal opiera się na zasadach określonych w tym długim okresie.

W historii Zachodu okres filozofii starożytnej jest najbardziej znany z nauk trzech filozofów greckich: Sokratesa, Platona i Arystotelesa. Sokrates jest zarazem najbardziej znanym i najbardziej nieuchwytnym ze starożytnych filozofów, ponieważ żaden napisany przez niego tekst nie przetrwał ani nawet nie został odnotowany jako istniejący. Zamiast tego Sokrates jest najlepiej znany z obszernych pism swojego ucznia, Platona, który uczynił swojego nauczyciela gwiazdą większości swoich tekstów filozoficznych. Arystoteles, późniejszy uczeń Platona, znacznie rozwinął nauki Platona i jest uważany za jeden z najważniejszych głosów w rozwoju filozofii europejskiej, judaistycznej i islamskiej.

Zasady starożytnej filozofii zachodniej różnią się znacznie w zależności od źródła. Zastosowanie dyskursu logicznego do teorii filozoficznej jest uważane za ważną koncepcję przez Sokratesa i Platona, podczas gdy Arystoteles skupił się na przełożeniu zasad filozoficznych na praktyczne zastosowanie. Zdefiniowanie i wdrożenie kodeksu etycznego, który doprowadziłby człowieka do całkowitej równowagi metafizycznej, było głównym celem większości zachodniej filozofii starożytnej.

Na Bliskim i Dalekim Wschodzie, choć w tym samym okresie, intensywnie rozwijała się również filozofia starożytna. W Chinach konfucjanizm i taoizm rozwinęły się jako zbiór zasad i przekonań, które mają kierować osobistym zachowaniem i strukturą społeczeństwa. Indyjska filozofia klasyczna, która znacznie wyprzedza większość filozofii zachodniej, podzieliła się na co najmniej osiem głównych dyscyplin: sześć skoncentrowanych na wierzeniach hinduistycznych, dżinizmie i buddyzmie. We wszystkich kulturach Wschodu teorie filozofii starożytnej często łączyły religijne i praktyczne nauki etyczne w jednolitą metodę, podczas gdy filozofia zachodnia miała tendencję do rozdzielania tych dwóch koncepcji.

Studium filozofii klasycznej pozostaje aktualne w epoce nowożytnej z kilku powodów. Pod względem historycznym pisma filozofii klasycznej dostarczają szczegółowego wglądu w styl życia i okoliczności starożytnych kultur. Uczeni zajmujący się sprawiedliwością i prawem studiują starożytną filozofię, ponieważ większość współczesnych systemów prawnych i sprawiedliwości opiera się na zasadach, które powstały w tym bogatym okresie filozoficznym. Ponadto studiowanie starożytnej filozofii służy jako przypomnienie, jak długo ludzie zadawali ważne pytania metafizyczne i etyczne, i mogą dać pocieszenie tym, którzy szukają odpowiedzi na te przejmujące obawy.