Η απόλυτη μουσική είναι ένας τύπος αφηρημένης μουσικής που δεν γράφεται με σκοπό να πει οποιοδήποτε είδος ιστορίας ή να ζωγραφίσει οποιοδήποτε άλλο είδος ψυχικής εικόνας για το κοινό. Οι συνθέτες του γενικά σκοπεύουν η δομή του κάθε κομματιού να σταθεί μόνο του χωρίς επιπλέον συσχετισμούς. Οι μελωδίες και οι αρμονίες της απόλυτης μουσικής επίσης συνήθως δεν συνδέονται με συγκεκριμένες συναισθηματικές αντιδράσεις ή ερμηνείες, οπότε οι ακροατές είναι ελεύθεροι να αποδίδουν τα δικά τους συναισθήματα, σκέψεις και νοητικές εικόνες σε κάθε κομμάτι που ακούν. Αυτός ο τύπος μουσικής αποτελείται από ορχηστρικές παρτιτούρες χωρίς στίχους, αν και τα μουσικά μουσικά κομμάτια δεν είναι πάντα απόλυτα με βάση τις ιδέες των συγκεκριμένων συνθετών.
Μία από τις πιο συχνά συναντούμενες προθέσεις πίσω από τη δημιουργία της απόλυτης μουσικής είναι να τη διακρίνουμε από τη μουσική του οργάνου, η οποία έχει συγκεκριμένες συνδέσεις με συγκεκριμένες ιστορίες, διαθέσεις ή εικόνες. Ορισμένα κομμάτια μουσικής προγράμματος είναι όργανα ταινιών, θεατρικών έργων ή όπερων. Άλλοι γράφονται για να ζωγραφίζουν μουσικές εικόνες συγκεκριμένων γεγονότων, τόπων, θεμάτων ή καταστάσεων. Παραδείγματα μουσικής προγράμματος είναι η Ποιμαντική Συμφωνία του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν και ο Προμηθέας του Φραντς Λιστ.
Οι ιδέες πίσω από την προέλευση της απόλυτης μουσικής συνδέονται στενά με αυτές της αφηρημένης τέχνης. Και τα δύο δεν προορίζονται να αντιπροσωπεύουν κάτι συγκεκριμένο. Μερικοί έμπειροι ακροατές αυτού του τύπου ιμπρεσιονιστικής μουσικής συχνά ισχυρίζονται ότι μπορεί να εκτιμηθεί πραγματικά με βάση τις τεχνικές ρυθμίσεις των νότες και όχι με οποιαδήποτε περιττά συναισθήματα ή ιδέες. Αυτή η άποψη συνδέεται γενικά με τις φορμαλιστικές ιδέες τόσο για την τέχνη όσο και για τη μουσική που κέρδισαν δημοτικότητα για πρώτη φορά τον δέκατο ένατο αιώνα. Ο φορμαλισμός που εφαρμόζεται στη μουσική μπορεί να ανιχνευθεί στα γραπτά ενός κριτικού που ονομάζεται Eduard Hanslick, ο οποίος περιέγραψε την ποιοτική μουσική ως αυτή που μπορεί να εκτιμηθεί μόνο για την καθαρή ηχητική δομή της.
Δεδομένου ότι η απόλυτη μουσική δεν συνδέεται με κανενός είδους ιστορία ή οπτικό πλαίσιο αναφοράς, συχνά θεωρείται καλύτερη επιλογή για στενή μουσική ανάλυση. Οι κλασικοί μουσικοί συχνά ακούν ηχογραφημένα κομμάτια αυτού του είδους για να κατανοήσουν καλύτερα τις τεχνικές των συνθετών και να μελετήσουν πιθανές μεθόδους βελτίωσης των δικών τους παραστάσεων. Ορισμένοι τυχαίοι ακροατές προτιμούν επίσης αυτό το είδος μουσικής επειδή συχνά θεωρούν ότι οι σύνθετες ρυθμίσεις αρμονιών και μελωδιών είναι ψυχολογικά διεγερτικές. Γνωστά κομμάτια που θεωρούνται απόλυτη μουσική περιλαμβάνουν το Βαλς του Φρεντερίκ Σοπέν στο D flat, το Dance of the Flutes του Peter Ilich Tchaikovsky και τη Συμφωνία Νο. 5 του Franz Schubert σε B flat major.